Pedagogisch Psychologisch Centrum Heemstede
Een zeer bijzondere vrouw is overleden
Wanda Dondorp
Directeur Pedagogisch Psychologisch Centrum Heemstede
17 februari 2023
(U kunt op de bijgevoegde pdf klikken voor de rouwadvertentie.)
Introductie
Tekenanalyse is het in therapie gebruiken van tekeningen vanuit de psychodynamische en psychoanalytische theorie om onverwerkte ervaringen en onderdrukte gevoelens te activeren en behandelen.
De Tekenanalyse is ontwikkeld door Wanda Dondorp en gaat uit van het psychoanalytisch gedachtegoed van Freud. In 4 academische modules wordt het werken met de Tekenanalyse onderwezen. Waarbij de lesstof jaarlijks wordt geactualiseerd zodat wordt aangesloten bij nieuwe ontwikkelingen en inzichten.
Zowel in concrete tekeningen, tekeningen van metaforen, als in abstracte tekeningen kunnen ervaringen en gevoelens onbewust aan het papier worden toevertrouwd, waardoor in de therapie steeds nieuw materiaal beschikbaar komt.
De omzetting in een visueel beeld, vrije associatie, verdichting en verschuiving - aspecten die in de droomduiding van Freud van essentieel belang zijn - zijn ook belangrijk in de Tekenanalyse.
Kennismaking met de Tekenanalyse
Datum nog niet bekend
Tekenanalyse in de praktijk
De Tekenanalyse wordt succesvol gebruikt door psychiaters, psychologen, pedagogen, huisartsen en professionals die werken met kinderen en (jong) volwassenen met grensoverschrijdende en traumatische ervaringen en PTSS.
De Tekenanalyse helpt ze op vakkundige wijze individuen behandelen en begeleiden met tekenen als instrument. Naast individuele therapie, kan het ook gebruikt worden als psycho-educatie in groepsverband. Een groep heeft het voordeel van herkenning van dezelfde thema's in de verschillende tekeningen en het leren van elkaars ervaringen.
In de Tekenanalyse wordt aandacht besteed aan het hanteren van het Diagnostical and Statistical Manual (DSM-V).
Aan de hand van een anamnese wordt met de verschillende tekeningen, de voorgeschiedenis van de conflicten langzamerhand zichtbaar, evenals cruciale gebeurtenissen en daarmee het oude innerlijke werkmodel. De cliënt wordt gevraagd uit de fasen van zijn leven een beeld te kiezen en te tekenen. Hoewel een gesprek meer is dan woorden, levert een beeld in de meeste gevallen meer op en kan een gesprek niet altijd de ervaring overbrengen.
De tekening geeft inzicht in de belevingswereld van de cliënt en geeft bovendien weer waar het op dat moment voor de cliënt om gaat. Het beeld wordt gedragen door en is gebaseerd op de subjectieve beleving van de werkelijkheid van de cliënt. In de dialoog vertalen therapeut en cliënt de getekende symbolen geleidelijk en plaatsen ze in een emotionele context.
Modules Tekenanalyse
Module 3
Module 1
Module 2
module 4
Pedagogisch Psychologisch Centrum Heemstede (PPCH) verzorgt geaccrediteerde modules op academisch niveau (voor data klik hier).
Iedere module behandelt in 15 lessen, van januari tot oktober, de Tekenanalyse vanuit de psychoanalytische theorieën en verschillende thema's: concrete tekeningen (module 1 en 2), tekenen van metaforen (module 3) en abstracte tekeningen (module 4). De verschillende typen tekeningen vullen elkaar aan in therapie en worden gebruikt al naar gelang de behoeften en situatie van de cliënt.
De modules sluiten op elkaar aan en bij het afronden met goed resultaat ontvangt de student een certificaat. Na het afronden van alle modules kan men zich bij PPCH registreren als therapeut Tekenanalyse.
Tijdens de modules Tekenanalyse leert u het analytisch materiaal zodanig te gebruiken dat de cliënt een nieuw en productief werkmodel opbouwt naast het oude, vaak destructieve innerlijke model. Deze nieuwe wijze om naar zichzelf en de wereld te kijken, opent perspectieven voor een vrijer en bevredigender leef- en werksituatie.
Iedere module geeft inzicht in deze diagnostisch- projectieve techniek. Deelnemers leren inconsistenties in een tekening herkennen en hierin de afweer, de oorzaak van symptomen te onderzoeken en de interventiemogelijkheden. Hoe kan men een tekening in dialoog met de cliënt analyseren? En wanneer is dit wel of juist niet gewenst?
De modules worden door verschillende docenten gegeven vanuit de psychodynamische en psychoanalytische theorie waarbij o.a. ook de begrippen primair en secundair proces, associaties, verschuiving, verdichting en de compromisformatie behandeld worden. De theorie wordt afgewisseld met het maken van tekeningen, rollenspelen en power point presentaties. Tekeningen van cliënten uit eigen praktijk kunnen worden ingebracht. Ook maken de deelnemers zelf tekeningen, die in een rollenspel geanalyseerd worden.
